Od kilku lat oszuści podszywają się pod Prezesa Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej i wysyłają do petentów fałszywe decyzje o udzieleniu praw ochronnych na znaki towarowe, wzywające do wniesienia opłaty, oraz świadectwa ochronne. Informowaliśmy o tym oszustwie tutaj:

• https://www.zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Komunikat-FinCERT-pl-Uwaga-na-falszywe-pisma-podszywajace-sie-pod-decyzje-Prezesa-Urzedu-Patentoweg
• https://www.zbp.pl/aktualnosci/wydarzenia/Uwaga-na-kolejna-fale-oszustw

Ponownie ostrzegamy!
Oszuści zmodyfikowali swoje dotychczasowe działania. Aktualnie wykorzystują dwa kanały komunikacji: tradycyjną korespondencję listową oraz  wiadomości wysyłane za pośrednictwem poczty elektronicznej.

Podobnie jak w latach ubiegłych, oszuści w korespondencji wciąż umieszczają sfałszowane decyzje, które wzywają do wniesienia opłaty za udzielenie ochrony. Żądane kwoty są podane w EURO, a wskazany do płatności rachunek bankowy nie jest rachunkiem polskim. Rachunki te  są prowadzone przez banki np. w Niemczech, na Litwie, Irlandii, Belgii czy Holandii.

Dołączane jest również pismo wzorowane na wydawanych przez Urząd Patentowy dokumentach, potwierdzających udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy.

Niezmiennie w decyzjach tych, dla uwiarygodnienia podawane są prawdziwe dane dotyczące zgłaszanych przedmiotów własności przemysłowej.

Należy zaznaczyć, że:

• decyzje o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy są wysyłane drogą elektroniczną tylko przez EPUAP lub PUEUP, o ile taka forma została wskazana przez zgłaszającego. Dodatkowo, są one opatrzone podpisem elektronicznym oraz QR kodem;
• świadectwa ochronne zawsze wysyłane są pocztą listową po wcześniejszym uiszczeniu opłaty;
• decyzje urzędu o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy oraz świadectwa ochronne są wysyłane osobno w różnych terminach, więc zgłaszający nie otrzyma ich w jednej korespondencji.

Pamiętaj, rozwaga i powściągliwość to najlepsza ochrona przed oszustwem. Dlatego zachowaj czujność i przed przekazaniem środków sprawdź wiarygodność otrzymanego dokumentu.

Jak rozpoznać fałszywą decyzję:

• może być przesłana drogą mailową;
• kwoty związane z udzieleniem ochrony wyrażone są w EURO;
• do uiszczenia opłaty podany jest oszukańczy numer rachunku, który wskazuje, że konto jest prowadzone przez instytucję znajdującą się poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej;
• dołączone jest elektroniczne świadectwo ochronne, które Urząd Patentowy wydaje wyłącznie w wersji papierowej.

Zastosuj się do kilku ważnych zasad:

• uważnie przeczytaj otrzymaną korespondencję;
• sprawdź na jaki rachunek masz dokonać płatności. Jedynym rachunkiem bankowym wykorzystywanym przez Urząd Patentowy do płatności z tytułu udzielenia praw ochronnych na znaki towarowe jest rachunek prowadzony w Narodowym Banku Polskim: 93 1010 1010 0025 8322 3100 0000;
• jeśli otrzymałeś „decyzję”, w której znajduje się inny numer bankowy prowadzony w Polsce lub poza granicami RP oznacza próbę dokonania przestępstwa na Twoją szkodę!!!;
• Urząd Patentowy publikuje informacje o sposobie regulowania płatności na swojej stronie internetowej - link: https://uprp.gov.pl/pl/przedmioty-ochrony/inne/oplaty-w-postepowaniu;
• od grudnia 2021 r. wprowadzono dodatkowe zabezpieczenie w postaci opatrywania wydawanych przez Urząd Patentowy decyzji o udzieleniu prawa wyłącznego kodem QR, pozwalającym na zweryfikowanie autentyczności korespondencji – szczegółowe informacje w zakresie weryfikacji są dostępne jest pod adresem https://pue.uprp.gov.pl/public/stamp.

W przypadku podejrzenia usiłowania popełnienia przestępstwa lub w sytuacji, gdy przestępstwo to zostało popełnione niezwłocznie poinformuj o tym fakcie swój bank oraz złóż stosowne zawiadomienie na Policję lub do Prokuratury.

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP - Centrum Wymiany i Analiz Informacji Sektora Finansowego
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości
Komenda Główna Policji

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP – jednostka operacyjna funkcjonująca w ramach Zespołu Bezpieczeństwa Banków Związku Banków Polskich, która gromadzi, analizuje oraz przekazuje w ramach sektora bankowego i we współpracy z organami ścigania oraz innymi instytucjami informacje dotyczące możliwych zagrożeń oraz o incydentach o charakterze przestępczym, godzących w bezpieczeństwo banków lub ich klientów.

Policja i FinCERT.pl – Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa Związku Banków Polskich odnotowują przypadki oszustw z wykorzystaniem zaawansowanej manipulacji polegającej na podszywaniu się pod osoby bliskie np. pod wnuczka lub pod inne osoby będące przedstawicielami instytucji zaufania publicznego, w tym policjantów czy pracowników banków, wywołując silny stan niepokoju w celu wyłudzenia pieniędzy. 

Cechą charakterystyczną opisanych działań przestępczych jest z wykorzystaniem zaawansowanej socjotechniki podszycie się pod członka rodziny lub przyjaciela, który się znalazł w trudnej sytuacji i potrzebuje natychmiastowej pomocy finansowej. Przestępcy podszywają się również pod przedstawicieli instytucji zaufania publicznego takich jak Policja lub banki informując o zagrożeniu pieniędzy ulokowanych przez klienta i potrzebie podjęcia natychmiastowych działań w celu ich zabezpieczenia przed kradzieżą. Przedstawione powyżej schematy działań przestępców należy traktować jako przykładowe, gdyż przestępcy rozwijając swój proceder tworzą nowe scenariusze działania oparte na fikcyjnych historiach. Cechami wspólnymi tego typu przestępstw są:

• kontakt telefoniczny;
• stosowanie manipulacji;
• podszycie się pod osobę bliską lub wzbudzającą zaufanie;
• wprowadzenie w stan silnych emocji wywołujących ograniczone postrzeganie rzeczywistości i błędną ocenę sytuacji;
• nakłanianie do wypłaty pieniędzy ze swojego rachunku bankowego. 

Poniżej przedstawiamy przykładowe warianty działania przestępców.

Wariant I – „na wnuczka” – osobę bliską
Przestępcy nawiązując kontakt telefoniczny z potencjalną ofiarą, który może trwać nawet kilka godzin, swoje działania dzielą na kilka etapów: 

• w pierwszym etapie oszust podszywając się pod osobę bliską lub jej znajomego buduje poczucie zagrożenia dla bliskiej osoby i wskazują na konieczność udzielenia bardzo pilnej pomocy finansowej;
• w drugim etapie oszust włącza do gry inną osobę, która odbierze pieniądze, aby rzekomo przekazać je zagrożonej osobie bliskiej;
• w trzecim etapie ofiara wypłaca pieniądze z kasy w banku i przekazuje je zgodnie z instrukcją podaną przez oszusta;
• alternatywnie dla powyższych etapów: drugiego i trzeciego przestępcy mogą wskazywać potrzebę przelania pieniędzy na podany przez nich rachunek bankowy.

Wariant II – „na policjanta” – przedstawiciela instytucji zaufania publicznego
Podobnie jak to ma miejsce w wariancie nr I przestępcy nawiązują kontakt z potencjalną ofiarą z wykorzystaniem telefonu:

• w pierwszym etapie oszust podszywając się pod policjanta lub inną osobę reprezentującą instytucję zaufania publicznego kontaktuje się budując poczucie zagrożenia i informując o wysokim ryzyku utracenia pieniędzy;
• w drugim etapie oszust wskazuje bezpieczną metodę ochrony pieniędzy przed złodziejami – może to być tzw. „bezpieczne konto”;
• w trzecim etapie zmanipulowana ofiara przelewa pieniądze na wskazany przez oszusta „bezpieczny rachunek” lub może dokonać wypłaty pieniędzy w oddziale banku i wpłaceniu ich w bankomacie z wykorzystaniem kodu BLIK lub porzuceniu ich we wskazanym przez przestępców miejscu.

Kiedy ktoś dzwoni i próbuje wywierać na Tobie presję, wymuszając wypłatę pieniędzy, stosuj się do poniższych zasad:

1. zachowaj spokój;
2. nie wykonuj ślepo poleceń;
3. rozłącz się i weź kilka głębokich wdechów;
4. zweryfikuj opisaną sytuację:
5. w przypadku scenariusza „na wnuczka” - powiadom najbliższych o zdarzeniu – zweryfikuj przedstawioną Ci historię; 
6. w przypadku scenariusza „na policjanta” – skontaktuj się z najbliższą jednostką policji lub instytucją, pod którą podszył się oszust;
7. Powiadom Policję o usiłowaniu popełnienia przestępstwa lub o jego popełnieniu.
8. Powiadom swój bank, dzwoniąc do niego na numer infolinii znajdującej się na stronie internetowej banku – nigdy nie korzystaj z numeru podanego przez oszustów podczas rozmowy.

Zachęcamy do zapoznania się z filmem edukacyjnym traktującym o oszustwach typu „na wnuczka” zrealizowanego przez Komendę Powiatową Policji w Żorach – link: https://youtu.be/INnelwiQqLc oraz dostępnym na stronie Policji https://zory.policja.gov.pl/k31/informacje/wiadomosci/353753,To-gra-o-Twoje-pieniadze.html

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP - Centrum Wymiany i Analiz Informacji Sektora Finansowego
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości
Komenda Główna Policji

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP – jednostka operacyjna funkcjonująca w ramach Zespołu Bezpieczeństwa Banków Związku Banków Polskich, która gromadzi, analizuje oraz przekazuje w ramach sektora bankowego i we współpracy z organami ścigania oraz innymi instytucjami informacje dotyczące możliwych zagrożeń oraz o incydentach o charakterze przestępczym, godzących w bezpieczeństwo banków lub ich klientów.

Uważaj na połączenia telefoniczne, w których oszuści podszywają się pod pracownika banku lub inną osobę godną zaufania (np. pracownika Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, pracownika Związku Banków Polskich, czy policjanta). Podczas fałszywego połączenia na Twoim telefonie może wyświetlić się numer telefonu lub nazwa zaufanej instytucji, o tego typu oszustwach ostrzegaliśmy wspólnie FinCERT.pl – BCC ZBP z Centralnym Biurem Zwalczania Cyberprzestępczości oraz Komendą Główną Policji komunikatem z dnia 7 grudnia 2022 r. pt. „Oszuści dzwonią z numerów podszywających się pod banki lub inne instytucje zaufania publicznego” link: https://zbp.pl/Aktualnosci/Wydarzenia/Oszusci-dzwonia-z-numerow-podszywajacych-sie-pod-banki

Zwracamy uwagę, że w ostatnim czasie oszuści nie tylko w rozmowie telefonicznej nakłaniają klienta do przekazania środków, ale coraz częściej przesyłają również do poszkodowanego wiadomość mailową z rzekomą umową przekazania zagrożonych środków na konto techniczne banku lub wysyłają na numer telefonu ofiary sms z numerem rachunku, na który należy przekazać środki. Wszystko po to, aby uwiarygodnić zagrożenie. 

Po nawiązaniu połączenia telefonicznego i przekazaniu informacji o rzekomym zagrożeniu dla naszych pieniędzy scenariusz może wyglądać tak:

To tylko przykładowy scenariusz. Pamiętaj bądź ostrożny, nie ulegaj panice, kontaktuj się ze SWOIM BANKIEM korzystając z zasady: „rozłącz się, odczekaj minimum 30 sekund”. Następnie, połącz się z bankiem lub instytucją, której przedstawiciel dzwonił do Ciebie. Koniecznie wybierz oficjalny numer na klawiaturze numerycznej, nie oddzwaniaj z listy połączeń, które wyświetlają się na telefonie.  

Nie daj się oszukać, przygotowana przez oszustów umowa:

• to tylko pretekst, aby przekonać Ciebie do podjęcia decyzji o przelaniu swoich oszczędności na „techniczny” rachunek bankowy wskazany przez oszustów;
• nie uwzględnia wszystkich elementów wymaganych przez ustawę – Prawo Bankowe tj. między innymi: czasu trwania umowy; przesłanki i trybu rozwiązania umowy czy zasad rozliczeń;
• nie zawiera miejsca na Twój podpis;
• zawiera skan podpisu dostępnego w Internecie – np. podpisu niektórych postaci historycznych (przykładowo gen. Tadeusza Kościuszki);
• często może zawierać błędy gramatyczne lub ortograficzne;
• może być sporządzona z użyciem języka potocznego np. zamiast terminu „rachunek bankowy”, używane jest słowo „konto”.

Oszustwo lub jego usiłowanie zgłoś w Twoim banku i złóż zawiadomienie na Policji!

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP - Centrum Wymiany i Analiz Informacji Sektora Finansowego
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości
Komenda Główna Policji

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP – jednostka operacyjna funkcjonująca w ramach Zespołu Bezpieczeństwa Banków Związku Banków Polskich, która gromadzi, analizuje oraz przekazuje w ramach sektora bankowego i we współpracy z organami ścigania oraz innymi instytucjami informacje dotyczące możliwych zagrożeń oraz o incydentach o charakterze przestępczym, godzących w bezpieczeństwo banków lub ich klientów.

31 grudnia to ostatni dzień starego roku, warto zadbać o to by spędzić go z rodziną i znajomymi, tam gdzie planowaliśmy, uważajmy zatem na nieuczciwych zainteresowanych lub sylwestrowe oferty Last Minute, które mogą pojawić się w portalach społecznościowych czy sprzedażowych.

Możliwych jest kilka wariantów oszustwa: 

• oferowana do wynajmu nieruchomość nie istnieje; 
• podszycie się pod właściciela nieruchomości i oszukańczy wynajem miejsc na internetowych portalach sprzedażowych;
• przygotowanie strony łudząco podobnej do strony funkcjonującego hotelu, pensjonatu lub innego obiektu;
• wyłudzenie danych/środków od właściciela wynajmowanego obiektu  z wykorzystaniem portali społecznościowych lub sprzedażowych (np. wpłata zaliczki poprzez uznanie karty kredytowej);

Ostrzegamy, by ze zwiększoną uwagą weryfikować oferty wynajmu domków, apartamentów,  pensjonatów, ale także potencjalnych zainteresowanych wynajmem, którzy mogą być oszustami.

Jak co roku w tym czasie mogą pojawiać się ogłoszenia, które nęcą swoją wyjątkową ofertą cenową, doskonałą lokalizacją, kuszącymi zdjęciami wnętrz czy najatrakcyjniejszymi widokami. Początkowo kontakt z wynajmującym może przebiegać poprawnie jednak już po wpłaceniu zaliczki mogą pojawić się problemy z komunikacją.  To powinno być dodatkowym sygnałem, aby ponowie zweryfikować ofertę i nie narazić się na dodatkowe koszty związane z podróżą. 

Możliwy jest też scenariusz, w którym oszust odwróci sytuację i oszuka wynajmującego (właściciela obiektu) na przykład za pośrednictwem portali sprzedażowych. Kontaktując się w sprawie wynajmu poza oficjalnym kanałem np. poprzez komunikator WhatsApp będzie chciał uregulować zaliczkę. W tym celu udostępni wynajmującemu link, z wykorzystaniem którego wyłudzi od wynajmującego dane do logowania się do bankowości lub dane kart płatniczych, co ostatecznie może skutkować wyczyszczeniem konta pokrzywdzonego. 

Na co szczególnie zwrócić uwagę:

• atrakcyjność ogłoszenia versus jego cena;
• lokalizacja miejsca za pomocą kamer i programów umożliwiających podgląd okolicy;
• zapoznanie się z opiniami innych zainteresowanych szczególnie z tymi negatywnymi;  
• korzystanie tylko z oficjalnych kanałów komunikacji na portalach sprzedażowych;
• nigdy nie podawaj danych poufnych takich jak hasło, kody pin, kody autoryzacyjne, numer karty płatniczej potencjalnym gościom zainteresowanym wynajęciem obiektu. 

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP - Centrum Wymiany i Analiz Informacji Sektora Finansowego
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości 
Komenda Główna Policji

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP – jednostka operacyjna funkcjonująca w ramach Zespołu Bezpieczeństwa Banków Związku Banków Polskich, która gromadzi, analizuje oraz przekazuje w ramach sektora bankowego i we współpracy z organami ścigania oraz innymi instytucjami informacje dotyczące możliwych zagrożeń oraz o incydentach o charakterze przestępczym, godzących w bezpieczeństwo banków lub ich klientów.

Pada śnieg, pada śnieg dzwonią dzwonki… w telefonie, to sms przyszedł z banku o kupionym dziś zegarku…….

Ta historia może mieć dwa zakończenia i każde zależy TYLKO od Ciebie!!! 

Aby prezenty mogły uszczęśliwić obdarowanego pamiętaj o kilku zasadach bezpiecznych zakupów: 

• weryfikuj sprzedawcę/usługodawcę, czytaj negatywne komentarze i opinie;
• jeżeli wykonujesz przelew na rachunek bankowy upewnij się, czy rzeczywiście należy on do odbiorcy płatności (nr rachunku może być podmieniony przez oszusta);
• uważnie czytaj regulamin sprzedawcy – wydaje się, że jest to strata czasu, ale niezapoznanie się z nim może okazać się stratą pieniędzy;
• przekazuj tylko te dane, które są niezbędne do przeprowadzenia płatności i dostawy towaru;
• jeśli pojawił się błąd przy płatności, zwróć uwagę czy nie zostaniesz przekierowany na oszukańczą stronę, która tylko przypomina prawdziwą;
• jeśli dostaniesz komunikat o niedopłacie drobnej kwoty może być to próba oszustwa- wyłudzenie loginu i hasła do bankowości internetowej;
• wybieraj platformę e-commerce lub dostawcę usługi płatniczej, który zaoferuje Ci ochronę, w przypadku, kiedy towar lub usługa nie zostanie dostarczona lub jakość jego będzie odbiegała od zadeklarowanej w ofercie; 
• nigdy nie ujawniaj informacji poufnych np.: kodów do bankowości internetowej, kodów BLIK lub kodów 3D Secure wykorzystywanych do potwierdzenia transakcji kartowych w Internecie przychodzących na telefon;
• przed zatwierdzeniem płatności zawsze uważnie czytaj treść SMS-ów jakie przychodzą na twój telefon lub komunikatów w aplikacji mobilnej banku - z ich treści może wynikać, iż akceptujesz transakcję, którą realizują oszuści;
• nie instaluj dodatkowego oprogramowania, które jest „rzekomo” wymagane z uwagi na tzw. „bezpieczeństwo płatności”, lub które umożliwi udzielenie Ci zdalnego wsparcia; 
• nie klikaj na linki przesłane w niespodziewanych wiadomościach e-mail lub SMS’ach.

Nieprzestrzeganie powyższych zasad może stanowić dla Ciebie zawód, rozczarowanie dla Twoich bliskich oraz straty finansowe.

NIE POZWÓL BY ŚWIĘTA ZDEZORGANIZOWAŁ CI OSZUST!

• jeśli zainstalowałeś zdalny pulpit natychmiast go odinstaluj i powiadom o tym bank;
• zgłoś reklamację w banku;
• złóż zawiadomienie na policji lub prokuraturze;
• jeżeli podejrzewasz oszustwo, w zależności od sytuacji zmień hasło do bankowości internetowej, bankowości mobilnej lub kod PIN do karty płatniczej. 

Życzymy bezpiecznych zakupów i wspaniałych Świąt Bożego Narodzenia  

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP - Centrum Wymiany i Analiz Informacji Sektora Finansowego
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości 
Komenda Główna Policji

FinCERT.pl - Bankowe Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP – jednostka operacyjna funkcjonująca w ramach Zespołu Bezpieczeństwa Banków Związku Banków Polskich, która gromadzi, analizuje oraz przekazuje w ramach sektora bankowego i we współpracy z organami ścigania oraz innymi instytucjami informacje dotyczące możliwych zagrożeń oraz o incydentach o charakterze przestępczym, godzących w bezpieczeństwo banków lub ich klientów.